Στα ομότιμα δίκτυα (εικόνα 3.3.3) δεν υπάρχει η έννοια ενός κεντρικού υπολογιστή ως εξυπηρετητή (server) καθώς επίσης δεν υπάρχει ιεραρχία λειτουργιών στους μετέχοντες υπολογιστές. Κάθε υπολογιστής στο ομότιμο δίκτυο μπορεί να λειτουργήσει και σαν πελάτης και σαν εξυπηρετητής.

 Αρχιτεκτονική Peer 2 Peer

Σύμφωνα με την αρχιτεκτονική δικτύων ομότιμων σταθμών (Peer 2 Peer) όλοι οι υπολογιστές μετέχουν ισότιμα στο δίκτυο και κάθε υπολογιστής είναι ανεξάρτητος (με τοπικό έλεγχο) κατά τη λειτουργία του.

 

 Όσοι υπολογιστές συμμετέχουν σε τέτοια δίκτυα χειρίζονται από μόνοι τους θέματα διαχείρισης και ασφάλειας και μόνο οι χρήστες τους, καθορίζουν ποιος έχει πρόσβαση και σε τι [1] . Στην εικόνα 3.3.3 δίδεται μία σχηματική αναπαράσταση ενός δικτύου ομότιμων κόμβων (p2p). Τα δίκτυα αυτά συνήθως χρησιμοποιούνται για διαμοιρασμό αρχείων και διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:

  • Συγκεντρωτικά P2P δίκτυα: Συνήθως, αναφερόμαστε σε αυτά ως δίκτυα «πρώτης γενιάς P2P δίκτυα», όπου υπάρχει ένας κεντρικός εξυπηρετητής αναφοράς, ή αλλιώς Index Server στον οποίο αποθηκεύονται οι πληροφορίες για τα περιεχόμενα των δεδομένων που οι χρήστες θέλουν να διαμοιράσουν. Οι χρήστες αναζητούν στον Index Server τα αρχεία που ψάχνουν, κάνοντας χρήση ενός κατάλληλου προγράμματος - πελάτη. Όταν βρεθεί το αρχείο, ανοίγει μια σύνδεση μεταξύ των δύο χρηστών για τη μεταφορά του. Τα πιο γνωστά δίκτυα σ' αυτή τη κατηγορία είναι το Napster, το WinMX κ.ά.


Εικόνα 3.3.3  Σχηματική αναπαράσταση δικτύου ομότιμων σταθμών (p2p)

  • Αποκεντρωτικά P2P δίκτυα. Στα δίκτυα αυτά κάθε συμμετέχων υπολογιστής λειτουργεί και ως πελάτης και ως εξυπηρετητής. Μόλις κάποιος υπολογιστής συνδεθεί, γνωστοποιείται η παρουσία του σε ένα μικρό αριθμό υπολογιστών που ήδη συμμετέχουν στο δίκτυο, οι οποίοι στη συνέχεια προωθούν τη δήλωση της παρουσίας του σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο υπολογιστών κοκ. Σε κάθε χρονική στιγμή ο χρήστης μπορεί να αναζητήσει όποια πληροφορία θέλει μεταξύ των αρχείων που διαμοιράζονται από τους άλλους συμμετέχοντες υπολογιστές. Αυτά τα δίκτυα αναφέρονται και ως δεύτερης γενιάς. Τα πιο γνωστά δίκτυα αυτής της κατηγορίας είναι το BearShare, το Kazaa κα.
  • P2P δίκτυα τρίτης γενιάς. Τα συγκεκριμένα δίκτυα χαρακτηρίζονται από τη λεγόμενη πολιτική της ανώνυμης περιήγησης. Είναι βασισμένα στα αποκεντρωτικά δίκτυα και άλλα βασικά χαρακτηριστικά των δικτύων αυτών είναι η ψηλή βιωσιμότητα, ο συνεχής διαμοιρασμός αρχείων και η κωδικοποίηση τους [2] . Παραδείγματα τέτοιων δικτύων είναι το, το Freenet και άλλα δίκτυα απόκρυψης της ταυτότητας των χρηστών τους.
3.3.2.1 Χρήση των Peer-to-Peer δικτύων

Η φιλοσοφία της χρήσης τέτοιων δικτύων είναι η συνεργασία διαφόρων χρηστών ανά τον κόσμο χωρίς κανένα είδος ελέγχου ή «ορίων» στην κατεύθυνση της βασικής ιδέας του παγκόσμιου ιστού που δεν είναι άλλη από το να παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες και κυρίως πληροφορίες αλλά και να διακινούνται οι ιδέες ελεύθερα χωρίς φραγμούς [3] . Η μοναδικότητα της λειτουργίας των ομότιμων δικτύων οφείλεται στο πολύ χαμηλό κόστος τους, στην απλή δομή τους και στην «χωρίς» περιορισμούς [4] ροή της πληροφορίας.


[1] Τα ομότιμα δίκτυα δεν είναι μόνο τοπικά αλλά με τη χρήση διαδικτυακών πρωτοκόλλων μπορούν να συγκροτούνται από τεράστιο αριθμό συμμετεχόντων υπολογιστών.

[2] Με αποτέλεσμα να μην μπορεί κανείς να αποκτήσει οποιοδήποτε έλεγχο πάνω σε αυτά.

[3] Τα παραπάνω αποτελούν την “καλή” πλευρά των δικτύων αυτών αλλά αυτή συνυπάρχει με μια «σκοτεινή», πολύ σκοτεινή γνωστή ως darknet.

[4] Τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε υπερεθνικό (πχ. EU) έχουν καθοριστεί κανόνες σχετικοί για παράδειγμα με την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων από τη διανομή μη ελεύθερα διανεμόμενου υλικού.