4.6 Εγκατάσταση/απεγκατάσταση εφαρμογών

Στο λειτουργικό σύστημα Linux υπάρχουν διάφοροι τρόποι εγκατάστασης εφαρμογών τόσο από γραφικό περιβάλλον όσο και από γραμμή εντολών.

Εικόνα 4.6.1 - Μπουτίκ Λογισμικού (Ubunt Mate), Λογισμικό Ubuntu (Ubuntu Gnome), Apper (Debian KDE Plasma)

Ανεξάρτητα από το γραφικό περιβάλλον όλες οι διανομές παρέχουν προγράμματα εγκατάστασης και διαχείρισης εφαρμογών. Γενικά παρέχουν:

1. Ευκολία χρήσης: Φιλικός τρόπος αναζήτησης και εγκατάστασης εφαρμογών, ακόμα και για νέους χρήστες.
2. Ποικιλία εφαρμογών: Περιέχουν μια πολύ μεγάλη ποσότητα από εφαρμογές ταξινομημένες ανά κατηγορία. Έτσι, επιτρέπεται στους χρήστες να επιλέγουν από μια ποικιλία εφαρμογών ανάλογα με τις ανάγκες τους.
3. Αναβαθμίσεις και ασφάλεια: Διαθέτουν αυτοματοποιημένες διαδικασίες αναβάθμισης των εφαρμογών και εγκατάστασης νέων εκδόσεων με ευκολία.
4. Ενσωματωμένες κριτικές και αξιολογήσεις: Συχνά οι εφαρμογές είναι αξιολογημένες από τους υπόλοιπους χρήστες που τη χρησιμοποιούν διευκολύνοντας την απόφαση εγκατάστασης.
5.   Αξιοπιστία: Τα προγράμματα παρέχονται μόνο από επίσημες πηγές και αποθετήρια, και εξασφαλίζουν ότι το λογισμικό που διανέμεται είναι ασφαλές και ελεγχόμενο.
6.   Υποστήριξη του γραφικού περιβάλλοντος και της διανομής: Τα προγράμματα που προσφέρουν έχουν ελεγχθεί και λειτουργούν στην εκάστοτε πλατφόρμα.
7.   Εγκατάσταση εξαρτήσεων: Εγκαθιστούν όλες τις απαραίτητες εξαρτήσεις που απαιτούνται προκειμένου μα λειτουργήσει σωστά ένα πρόγραμμα.

Το πρόγραμμα Software Boutique

To Ubuntu Mate περιλαμβάνει στη διανομή του το πρόγραμμα «Μπουτίκ Λογισμικού» (Software Boutique). Μέσα από το πρόγραμμα αυτό μπορείτε εύκολα να εγκαταστήσετε ή και να απεγκαταστήσετε λογισμικό με λίγα κλικ του ποντικού.

Εικόνα 4.6.2 - Εκκίνηση προγράμματος

Για να εγκαταστήσετε μία εφαρμογή με το πρόγραμμα Software Boutique ακολουθείστε την παρακάτω διαδικασία.

1.      Εκκινήστε την εφαρμογή Από το κεντρικό μενού επιλέγοντας «Διαχείριση Συστήματος» à «Μπουτίκ εξοπλισμού»

2.      Η εύρεση μίας εφαρμογής γίνεται είτε με πλοήγηση στις κατηγορίες λογισμικών είτε με αναζήτηση μίας εφαρμογής εφόσον γνωρίζετε το όνομά της κάνοντας κλικ στον μεγεθυντικό φακό και δακτυλογραφώντας το όνομα της.

Εικόνα 4.6.3 - Αναζήτηση εφαρμογής

3.      Μετά τον εντοπισμό της εφαρμογής έχετε τη δυνατότητα να δείτε μια μικρή περίληψη για τις ιδιότητες του προγράμματος καθώς και λεπτομέρειες της εφαρμογής όπως διεύθυνση ιστοσελίδας, url εφαρμογής κ.ά. Μπορείτε επίσης να δρομολογήσετε την εγκατάσταση της με κλικ στο κουμπί εγκατάσταση.

4.      Οι εφαρμογές που επιθυμείτε να εγκαταστήσετε συγκεντρώνονται σε μία «ουρά» την οποία μπορείτε να επεξεργαστείτε ή και να εκκινήσετε με κλικ στο κουμπί «Apply Changes».

Εικόνα 4.6.4 - Ουρά εγκατάστασης

5.      Το πρόγραμμα πριν ξεκινήσει τη διαδικασία θα σας ζητήσει να εισάγετε τον κωδικό πρόσβασης σας.

Εικόνα 4.6.5 - Κουμπιά ενημέρωσης και διαγραφής

Η ενημέρωση και η διαγραφή πραγματοποιούνται από το ίδιο περιβάλλον επιλέγοντας τη λειτουργία ενημέρωσης ή διαγραφής αντίστοιχα. Η διαδικασίες δρομολογούνται με τον ίδιο τρόπο που γίνεται και η εγκατάσταση και ενεργοποιούνται από την οθόνη της ουράς.

Γενικά, προτείνεται πάντα να κάνετε όλες τις ενημερώσεις των εφαρμογών προκειμένου το σύστημά σας να είναι σε καλή κατάσταση, αποφεύγοντας προβλήματα σταθερότητας και ασφάλειας.

Εικόνα 4.6.6 - Ενημέρωση εφαρμογών

Μέσα από το Software Boutique μπορείτε να δρομολογήσετε μαζικά και όλες τις πιθανές αναβαθμίσεις από το εικονίδιο Fixes. Με κλικ στο εικονίδιο «Upgrade installed Packages» θα ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία ενημέρωσης όλων των εγκατεστημένων πακέτων του συστήματός σας.

Υλοποιήστε τις δραστηριότητες 4.6.1 - 3

Η εντολή apt-get

Ένας πιο πεπειραμένος χρήστης του Linux μπορεί εύκολα να χρησιμοποιήσει τη γραμμή εντολών προκειμένου γρήγορα να προχωρήσει σε αναβάθμιση του συστήματος και των εφαρμογών του. Συγκεκριμένα την εντολή apt-get. (Γενικά η εντολή apt-get είναι υπεύθυνη για την εγκατάσταση, διαγραφή ή ενημέρωση του λογισμικού του συστήματός σας από πιστοποιημένες.) Δήλωση: apt-get [παράμετροι] εντολή Σημαντικότερες εντολές είναι οι: apt-getupdate apt-getupgrade apt-get install apt-get remove Εικόνα 4.6.7 - Εντολή apt-get update Με την εντολή «apt-get update» εκτελείται μια διαδικασία ενημέρωσης των δεδομένων του συστήματος πακέτων σε ένα λειτουργικό σύστημα που βασίζεται στο Debian ή στο Ubuntu. Πιο συγκεκριμένα, ενημερώνει τον κατάλογο των διαθέσιμων πακέτων και τις πληροφορίες σχετικά με τις εκδόσεις τους. Σημειώστε ότι η «apt-get update» δεν εγκαθιστά ή διαγράφει πακέτα, απλά ανανεώνει την πληροφορία για τα διαθέσιμα πακέτα. Για να εγκαταστήσετε νέες ενημερώσεις ή πακέτα, χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε την εντολή «apt-get upgrade» ή «apt-get install» αντίστοιχα. Εικόνα 4.6.8 - Η εντολή apt-get upgrade Κατά την εκτέλεση της «apt-get upgrade» θα γίνουν οι σχετικοί έλεγχοι στα ενημερωμένα αποθετήρια και θα προχωρήσει σε εγκατάσταση μετά από τη συγκατάθεση του χρήστη. Η εντολή «apt-get install» πραγματοποιεί εγκατάσταση του πακέτου που ορίζετε μετά την εντολή install. Για παράδειγμα προκειμένου να εγκαταστήσετε τον επεξεργαστή κειμένου «tea» εκτελέστε: Εικόνα 4.6.9 Εγκατάσταση επεξεργαστή κειμένου TEA Αφού απαντήσετε θετικά στην προτροπή να συνεχίσετε, θα εκτελεστεί η διαδικασία εγκατάστασης της εφαρμογής. Προσοχή: Η εντολή apt-get δεν εγκαθιστά αυτόματα όλες τις απαραίτητες εξαρτήσεις. Χρησιμοποιείστε την παράμετρο -f προκειμένου να γίνει η εγκατάστασή τους εφόσον χρειάζονται κατά την κλήση της. π.χ. apt-get -f install TEA Η παράμετρος -f ή -fixbroken δίνει εντολή στην apt-get να επιχειρήσει επιδιόρθωση των εξαρτήσεων.

 

Γιατί χρειάζεται η εντολή apt-get update:

• Ενημέρωση πηγών καταλόγων: ενημερώνει τους καταλόγους του συστήματος πακέτων με τις διαθέσιμες πηγές (repositories) από όπου μπορούν να ληφθούν τα πακέτα.
• Συγχρονισμός εκδόσεων: Η ενημέρωση επιτρέπει να ελεγχθούν οι εκδόσεις των πακέτων σε κάθε πηγή. Έτσι, το σύστημα γνωρίζει αν υπάρχουν νέες εκδόσεις πακέτων, που μπορούν να περιέχουν διορθώσεις σφαλμάτων, ασφάλειας ή νέες λειτουργίες.
• Αποτροπή σφαλμάτων εξάρτησης: Όταν εγκαθίστανται νέα πακέτα ή ενημερώνονται τα υπάρχοντα, μπορεί να απαιτούνται άλλα πακέτα ή βιβλιοθήκες για να λειτουργήσουν σωστά. Η ενημέρωση επιτρέπει να εντοπιστούν αλλαγές στις εξαρτήσεις και να διασφαλιστεί ότι όλες οι εξαρτήσεις είναι συμβατές.

Υλοποιήστε τις δραστηριότητες 4.6.4 -5

Το πρόγραμμα apt (Advanced Package Tool)

Το πρόγραμμα apt είναι ένας ακόμα διαχειριστής πακέτων όπως και το apt-get. Σε σχέση με το apt-get είναι πιο αυτοματοποιημένο και πιο φιλικό στη χρήση. Το πλεονέκτημα του είναι ότι κατά την εγκατάσταση εφαρμογών με το apt θα κατεβούν από τα αποθετήρια και όλες οι απαραίτητες εξαρτήσεις (βοηθητικά προγράμματα) που απαιτούνται. Δήλωση: apt [παράμετροι] εντολή Σημαντικότερες εντολές είναι οι: apt update Ενημέρωση των αποθετηρίων: apt upgrade Ενημέρωση – αναβάθμιση των εγκατεστημένων πακέτων:  apt install Εγκατάσταση νέων πακέτων μαζί με τις εξαρτήσεις τους εφόσον δεν υπάρχουν ήδη στο σύστημα: apt remove Απεγκατάσταση πακέτου: Εικόνα 4.6.10 Εγκατάσταση επεξεργαστή κειμένου gedit Στο παράδειγμα στην Εικόνα 4.6.10 η εγκατάσταση του πακέτου gedit γίνεται μαζί με τις εξαρτήσεις του.

 

Υλοποιήστε  τη δραστηριότητα 4.6.6